Zmiany klimatyczne
Ten moduł zajmuje się przyczynami zmian klimatycznych, ich objawami oraz konsekwencjami dla natury i ludzi
Konsekwencje zmian klimatycznych I
„Naszym największym problem jest to, że już nie pojmujemy konsekwencji naszych czynów” Gunther Anders, filozof
Klimat zawsze reaguje na zewnętrzne wpływy z pewnym opóźnieniem. Naukowcy zakładają, że reakcja klimatu na dzisiejsze działania ludzkości będzie widoczna w pełnej krasie dopiero w 2050 roku. Konsekwencje zmian klimatycznych wpływają na siebie nawzajem, formują globalną sieć powiązanych ze sobą czynników i są odczuwalne na całym świecie. Przykładowo, spowodowany ociepleniem klimatu nieurodzaj w danym regionie może doprowadzić do zmiany cen, jakości i podaży tego produktu w skali globalnej.
Postaraj się zgadnąć, których symptomów zmian klimatycznych dotyczą umieszczone poniżej opisy.
Na całym świecie cofam się i robię się coraz cieńsza. Na północnej półkuli skurczyłam się o 10% od 1960 roku. Jestem przyczyną, obok termicznej ekspansji oceanów, podnoszenia się poziomu wód oceanicznych o 10-20 cm w XX wieku. Przeze mnie Antarktyka staje się ciemniejsza, co sprawia, że szybciej się nagrzewa. Mój zanik zagraża populacji niedźwiedzi, które wykorzystują mnie do polowania. Długofalowo, kurczenie się mojej powierzchni może zagrozić wielu rzekom, które wciąż zasilam.
Poprawna odpowiedź: topnienie pokrywy lodowej
Nie pojawiamy się częściej niż kiedyś, ale jesteśmy dużo bardziej intensywne. Ze względu na globalne ocieplenie w atmosferze znajduje się dużo więcej pary wodnej. Również coraz więcej pary wodnej przenosi się z oceanów na kontynenty, dlatego występujemy coraz częściej w obszarach śródlądowych. Mamy różne oblicza w różnych zakątkach świata. W tropikach i na dużych wysokościach występujemy często, w subtropikach – rzadko. Nasza częstotliwość uzależniona jest również od pory roku. Latem pojawiamy się w Europie coraz rzadziej. Zimą można nas spotkać tylko w południowej części kontynentu. Jesteśmy częściowo odpowiedzialne za powodzie, obok regulacji rzek, tam wodnych oraz sztucznych systemów nawadniania. Również, wspólnie z huraganami oraz coraz wyższym poziomem wód oceanicznych, zagrażamy ważnym zabytkom, stanowiskom archeologicznym oraz pozostałym przejawom dziedzictwa historycznego i kulturowego. Wywoływane przez nas powodzie zwiększają ryzyko rozprzestrzeniania się chorób.
Poprawna odpowiedź: intensywne deszcze
Dwie trzecie zniszczeń powstałych w wyniku katastrof naturalnych to moja sprawka. Powoduję zniszczenia przede wszystkim w obszarach wiejskich. Jeśli przybywam znad Atlantyku mam inne imię niż to, którym nazywa się mnie, gdy nadchodzę znad Pacyfiku bądź Oceanu Indyjskiego. Moim poprzednikom nadawano też różne imiona w zależności od ich siły. W 2011 roku atakowałem częściej niż kiedykolwiek, odkąd zaczęto mnie badać w 1850 roku – aż 34 razy! Moje najbardziej potężne przejawy pojawiają się coraz częściej w ostatnich dziesięcioleciach, nie wiadomo jednak czy jest to bezpośrednio spowodowane działalnością człowieka. Pewne jest natomiast, że moja wysoka częstotliwość związana jest z wzrostem temperatury wód oceanicznych, co wynika zarówno z naturalnych, jak i antropogenicznych czynników.
Poprawna odpowiedź: wzrost intensywności cyklonów tropikalnych
Wpływa na mnie zarówno Prąd Zatokowy (Golfsztrom), jak i ocieplenie klimatu. Ponieważ jestem ogromna, moje pomiary różnią się w zależności od lokalizacji. Przykładowo, gdy staję się cieplejsza na północnej półkuli, nie wykazuję istotnych zmian w południowej części globu. Modele klimatyczne już wyjaśniły tę ciekawostkę – jest tam po prostu dużo mniej lądów. Sprzyjam rozpowszechnianiu się chorób i pasożytów. Przykładowo, w 1990 roku spowodowałam epidemię wśród delfinów, w wyniku której zginęły tysiące przedstawicieli tego gatunku. Również rafy koralowe stają się przeze mnie coraz bledsze, bo rośnie na nich znacznie mniej glonów.
Poprawna odpowiedź: ekstremalne temperatury
Ze względu na działanie prądów oceanicznych mam różne oblicza. Pomiary satelitarne wskazują, że na przestrzeni ostatnich kilku lat systematycznie wzrastam, średnio o 2,7 mm na rok. Mogę stać się największym wyzwaniem ludzkości – zagrażam całym wyspom i wybrzeżom. Przeze mnie miliony ludzi mogą stać się klimatycznymi uchodźcami. 40% populacji ludzkiej żyje w odległości mniejszej niż 100 km od wybrzeża. Gdyby wszystkie lodowce stopniały, zanotowałabym półmetrowy wzrost. Mam inne oblicza w różnych regionach świata w wyniku działania wiatru, prądów oceanicznych. Jednakże na moje przejawy globalny wpływ ma ocieplenie klimatu, przede wszystkim topnienie pokrywy lodowej Antarktyki i Grenlandii. Zmieniam się również w wyniku opadania i wznoszenia się skorupy ziemskiej.
Poprawna odpowiedź: wzrost poziomu mórz i oceanów
Pojawiam się w oceanach, ponieważ dwutlenek węgla wchodzi w reakcje chemiczne z wodą. Oceany na Ziemi przechowują dwutlenek węgla. W wodach oceanicznych znajduje się 50 razy więcej dwutlenku węgla niż w atmosferze. Jednak im większe stężenie CO2 w atmosferze, tym więcej tego gazu trafia do wód oceanicznych wraz z naturalnym obiegiem wody na Ziemi. Przyczyną mojego istnienia jest wzrost stężenia dwutlenku węgla w wodach oceanicznych, który rozpuszcza się i obniża poziom pH wody. PH oceanów systematycznie spada od początków industrializacji. To zachwianie chemicznej równowagi wód oceanicznych ma negatywny wpływ na tamtejsze ekosystemy i organizmy żywe.
Poprawna odpowiedź: zakwaszenie i wzrost temperatury wód oceanicznych
Z mojego powodu woda na powierzchni zbiorników wodnych wyparowuje w szybszym tempie. Oznacza to przede wszystkim wzrost zapotrzebowania na wodę. Sprawiam również, że śnieg i lodowce topnieją znacznie szybciej. W efekcie powoduję, że w niektórych częściach świata nie ma dostępu do wody, występują tam susze oraz pożary lasów. Brak wody pitnej, jej niska jakość, brak wody na potrzeby utylizacji ścieków i śmieci, a także pustynnienie – wszystkie te czynniki zagrażają produkcji żywności, sprzyjają również rozprzestrzenianiu się chorób. W ekstremalnych sytuacjach niszczę ekosystemy wielu gatunków organizmów żywych - ssaków, gadów i roślin.
Poprawna odpowiedź: susze letnie
Źródła
Schüppel, Katrin (2007): Klimawandel und Klimaschutz. Informationen, Hintergründe, Diskussionsanregungen. Mülheim/Ruhr: Verl. an der Ruhr
Wegner, Jochen (2013): Die Zeit.Wochenzeitung für Politik Wirtschaft Wissen und Kultur. Nr.24. Hamburg: EIT Verlag Gerd Bucerius GmbH & Co
Latif, Mojib (2007): Bringen wir das Klima aus dem Takt? Hintergründe und Prognosen. Frankfurt/M.: Fischer Taschenbuch
Dow, Kirstin/ Downing, Thomas E. (2007): Weltatlas des Klimawandels. Karten und Fakten zur globalen Erwärmung. Hamburg: Europäische Verlagsanstalt