Prawa człowieka
Ten moduł mówi o prawach człowieka, czym są, jaki związek mają z nami oraz jak je chronić
Międzynarodowe mechanizmy ochrony
Generalnie istnieją trzy typy międzynarodowych mechanizmów ochronnych, z których tylko kilka jest dostępnych bezpośrednio dla obywateli:
-
skargi
Prawdopodobnie najbardziej dostępnym mechanizmem do obrony praw dla zwykłych obywateli jest skarga. Balli Marzecova, tak samo jak Ty, miała szansę złożyć skargę na naruszenie praw człowieka przez państwo w odpowiednim organie w ramach procedury sądowoadministracyjnej. Te skargi mogą być złożone na obu szczeblach, narodowym i międzynarodowym.
Na poziomie narodowym, możesz złożyć skargę u Rzecznika Praw Obywatelskim - publicznego obrońcy praw, który jest niezależnym ciałem strzegącym Twoich praw w postępowaniu przed organami administracji publicznej oraz innymi publicznymi instytucjami, jeśli działalność, podejmowanie decyzji lub bierność tych organów są niezgodne z prawem. W sprawach rozpatrywanych z urzędu, Rzecznik Praw Obywatelskich może uczestniczyć w wezwaniu osób działających w administracji publicznej do odpowiedzialności, jeśli osoby te pogwałciły podstawowe prawa lub wolności osób fizycznych lub podmiotów prawnych.
Jeśli szczebel narodowy nie wystarczy, wciąż można walczyć na poziomie międzynarodowym. Nawet jeśli skutkiem będzie decyzja nieprawomocna, to nadal ma pewną siłę i może przyczynić się do rozwiązania sprawy. To, co musisz zapamiętać, to że możesz złożyć skargę tylko, jeśli w sprawę włączone są instrumenty, które zaakceptowało Twoje państwo. Na przykład Słowacja zaakceptowała wszystkie stosowne środki. Ich listę można znaleźć w bibliotece wraz z przykładami organów, do których możesz adresować swoje skargi, włączając w to Komitet Praw Człowieka ONZ lub Komitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Rasowej
Więcej informacji
Komitet Praw Człowieka ONZ
Komitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Rasowej
Rzecznik Praw Obywatelskich -
procesy sądowe
Innym szczeblem obowiązującym państwa do obrony praw człowieka są sądy międzynarodowe. Są one dostępne tylko jeśli sprawa została prawidłowo rozpatrzona w sądzie narodowym, od którego zawsze powinieneś zaczynać, dochodząc swoich praw. Dla członków Rady Europy istnieje jedna ogólna instancja, która rozpatruje naruszenia praw człowieka - Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu we Francji.
Jest to jeden z organów Rady Europy (nie Unii Europejskiej) i zajmuje się on sprawami dotyczącymi praw człowieka zgłoszonymi przez osoby indywidualne, grupy osób, organizacje pozarządowe lub państwa przeciwko państwom. Powstał w oparciu o Europejską Konwencję Ochrony Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Jego werdykty są prawnie obowiązujące dla krajów, które ratyfikowały Konwencję. Wyroki są obowiązujące dla 47 członków Rady Europy, włączając Rosję, kraje Kaukazu oraz Ukrainę (ale nie Białoruś).
Kilka przykładowych spraw
Prawo do sprawiedliwego procesu: Salduz v. Turcja (27 listopada 2008)
Powód skarżył się na odmowę dostępu do prawnika podczas aresztu oraz niezawiadomienie o końcowym wyroku w sądzie kasacyjnym. Trybunał znalazł naruszenie Artykułu 6 (prawo do sprawiedliwego procesu), podkreślając, że dostęp do prawnika powinien być normalnie zagwarantowany od pierwszego przesłuchania podejrzanego przez policję, tak aby prawo do sprawiedliwego procesu było realizowane wystarczająco "praktycznie i skutecznie".
Wolność słowa: Sunday Times v. Wielka Brytania (nr 1) (26 kwietnia 1979)
Sprawa dotyczyła nakazu wydanego dla gazety Sunday Times wstrzymującego publikację o spodziewanym cywilnym postępowaniu wniesionym przez rodziców dzieci urodzonych z deformacjami spowodowanymi przez zażywanie talidomidu przez kobiety ciężarne. Trybunał uznał naruszenie Artykułu 10 (wolność słowa); to pierwszy wyrok w sprawie wolności słowa i informacji dotyczący prasy.
Źródła
http://human-rights-convention.org/the-main-judgments/
Wszyscy, którzy chcieliby złożyć wniosek, powinni postępować według instrukcji na stronie Rady Europy w sekcji Applicants. Tutaj znajdują się instrukcje w językach wszystkich krajów członkowskich. W razie potrzeby istnieją także fundacje oraz inne organizacje i instytucje, które pomagają właściwie złożyć skargę. Najważniejsze jednak jest spróbować najpierw przejść przez wszystkie procedury we własnym kraju.
Oprócz Trybunału w Strasburgu, specyficzne sprawy mogą być rozpatrywane także w Międzynarodowym Trybunale Sprawiedliwości w Hadze w Holandii. Powstał on głównie w celu rozpatrywania spraw związanych ze zbrodniami przeciwko ludzkości, zbrodniami wojennymi oraz ludobójstem. Na przykład były prezydent Jugosławii Slobodan Milošević był tam sądzony za ludobójstwo na Albańczykach w Kosowie
Więcej informacji
Europejski Trybunał Praw Człowieka
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości -
procedury raportowania
Generalnie istnieją dwa typy raportów. Oficjalne raporty przygotowywane przez same państwa, które jednak nie muszą być zadowalająco krytyczne lub prawdziwe. Są także tzw. shadow reports, kontrraporty dostarczane przez reprezentantów społeczeństwa obywatelskiego, różne organizacje pozarządowe, think-tanki lub stowarzyszenia obywatelskie.
Wśród konkretnych narzędzi, które wymagają regularnego reportowania są np.Komitet Praw Dziecka oparty o Konwencję o prawach dziecka ONZ/url] lubKomitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Kobiet oparty o Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet i in. Kiedy raporty zostają złożone, działania zostają podjęte przez odpowiednie organy.