Równość płciowa
Ten moduł wyjawia, co znaczy równość płciowa oraz jak role płciowe są odwzorowywane w naszej społecznej rzeczywistości
Przyczyny nierówności płci
W społeczeństwa zachodnich nie postrzega się męskości i kobiecości jako równych sobie.
Dyskredytowanie jednej z płci (częściej kobiet) lub odrzucanie innych sądów z wyjątkiem tych stereotypowych wyobrażeń męskości i kobiecości nazywamy seksizmem.
Tak jak rasizm, seksizm jest również przejawem nietolerancji. O ile jednak rasizm oznacza dyskredytowanie ludzi ze względu na ich rasę lub pochodzenie etniczne, seksizm oznacza dyskredytację pewnej grupy ludzi tylko i wyłącznie ze względu na ich płeć.
Nierównowaga między męskością a kobiecością nie musi być jawna. Częściej zdarza się, że męskość jest utożsamiana z człowieczeństwem – oznacza standard człowieczeństwa. Kobiecość natomiast jest od tego oddzielana lub jest tylko jakąś częścią takiego rozumienia świata. Jeśli przyjrzymy się ilustracjom w książkach, okaże się, że ludzie są pokazywani jako mężczyźni. Są reprezentantami człowieczeństwa (dodatkowo są to zwykle biali i zdrowi mężczyźni. Dlaczego nie pokazuje się np. mężczyzn w okularach, jako tych reprezentujących ogół ludzkości?
Tradycyjne stereotypy płciowe
| Żeńskie | Męskie |
|---|---|
| Nieagresywny. Zależny. Łatwo poddający się wpływom. Uległy. Bierny. Zorientowany na dom. Łatwo zranić jego uczucia. Niezdecydowany. Gadatliwy. Łagodny. Wrażliwy na czyjeś uczucia. Bardzo pragnący poczucia bezpieczeństwa. Dużo płacze. Emocjonalny. Słowny. Miły. Taktowny. Troskliwy |
Agresywny. Niezależny. Nie ulega łatwo wpływom. Dominujący. Aktywny. Światowy. Trudno zranić jego uczucia. Ma łatwość podejmowania decyzji. Małomówny. Mocny. Mniej wrażliwy na czyjeś uczucia. Nie ma potrzeby bezpieczeństwa. Rzadko płacze. Logiczny. Analityczny. Okrutny. Dosadny. Nie troszczy się. |
Kategorycznie zdefiniowane oraz ograniczające oczekiwania oraz normy w odniesieniu do płci kulturowej tworzą podstawy dla zjawiska dyskryminacji ze względu na płeć. Same stereotypy również zawierają w sobie elementy dyskryminujące – zakładają pewne zachowania. Zamykają mężczyzn i kobiety w jasno wytyczonych granicach, ograniczają możliwość wyboru sposobu samorealizacji, ograniczają rozwój zainteresowań czy uczenie się nowych kompetencji. Bez swoistego poluzowania tych granic, podkreślenie możliwości jednostki nie jest możliwe.
Dla porównania możemy zobaczyć „nieocenzurowane” odpowiedzi dzieci na pytanie, co dla nich oznaczają terminy „typowo męskie” i „typowo kobiece”:
| Odpowiedzi dziewczynek: | Odpowiedzi chłopców: | |
|---|---|---|
| (Odpowiedzi 14 – latek) |
Kobieta: elegancja, godność, wrażliwość, utalentowanie. Mężczyzna – wojowniczość (agresja), dynamizm, ma łeb na karku. |
|
| (Odpowiedzi 13 – latek) |
Mężczyzna – macho, mają przewrócone w głowie. Kobieta – poświęcenie, plotkowanie. |
Typowe dla mężczyzn zachowanie to przespać się z kobietą. A kiedy ona po jakimś czasie się zorientuje, że jest w ciąży, to ten mężczyzna odchodzi od niej i znajduje sobie inną! Typowe dla kobiety jest uwiedzenie mężczyzny i kiedy okazuje się, że ona jest w ciąży, oskarża o to mężczyznę. |
| (Odpowiedzi 12 – latków) |
Kobiety: głownie sprzątają i gotują. Zajmują się pracami domowymi. Mężczyźni – zarabiają pieniądze, chodzą do pracy, naprawiają samochód, naprawiają różne sprzęty w domu, oglądają telewizję, piją piwo i czytają gazety. |
|
| (Odpowiedzi 11 – latków) |
Mężczyzna – przesiaduje w pubie, czyta gazety, ogląda telewizję. Kobieta – gotuje, pierze, wrzeszczy, rodzi dzieci. |
Źródła
Bosá, 2002
Pytania do przemyślenia
- Na podstawie Twojej dotychczasowej wiedzy, zastanów się, co dziewczyny i chłopcy zarzucają swoim małżonkom czy partnerom?
- W jaki sposób można stworzyć równościowy związek oparty na partnerstwie?
- W jaki sposób osoby będą uczestniczyły w procesie podejmowania decyzji w ich związku?
- Jakie mogą pojawić się zagrożenia w związku opartym o takie właśnie (jak w tabelce) pojęcie kobiecości i męskości?
- Jeśli byłbyś/byłabyś terapeutą par, co doradziłbyś/doradziłabyś parze borykającej się z problemami, w której partner wypowiada podobne poglądy w czasie sesji terapeutycznej?