Prawa człowieka

Ten moduł mówi o prawach człowieka, czym są, jaki związek mają z nami oraz jak je chronić

Podstawowe wartości i reguły praw człowieka

"Nigdy nie było tak, że to ludzie narzekali na powszechność praw człowieka, tak samo jak ludzie nie krytykowali praw człowieka jako wymysł Zachodu czy Północy. Ale często robili to ich przywódcy." Václav Havel

Prawa człowieka są osadzone na dwóch kluczowych wartościach:

  • godności ludzkiej
    termin ten oznacza, że istota ludzka ma przyrodzone prawo do bycia wartościowym i do otrzymania etycznego traktowania.
  • równość
    prawa człowieka są powszechne - to znaczy, że ludzie są sobie równi w swoich prawach, bez względu na płeć, pochodzenie, narodowość czy wiarę.

Ćwiczenie

Z tych dwóch podstawowych wartości praw człowieka wypływają kolejne - dopasuj je do definicji:

To ważna część ludzkiej godności i jest ona związana z tym, co nazywamy upodmiotowaniem istoty ludzkiej. Jeśli ktoś jest zmuszony do działania wbrew swojej woli, to podważa jego godność ludzką.
Poprawna odpowiedź: Wolność wyboru i decydowania
Jeśli zabraknie nam zrozumienia i tolerancji dla czyjejś indywidualności, godność tej osoby może zostać podważona.
Poprawna odpowiedź: Szacunek dla innych
Ta wartość wywodzi się z równości i faktu, że prawa człowieka przynależą każdemu z nas, niezależnie od okoliczności, zawiera ona w sobie także tolerancję.
Poprawna odpowiedź: Niedyskryminacja
Ta wartość zapewnia, że każdy z nas ma prawo być traktowanym tak samo i sprawiedliwie.
Poprawna odpowiedź: Sprawiedliwość
Ta wartość mówi o zrozumieniu faktu, że nasze czyny często są dotyczą innych ludzi, w związku z czym powinniśmy brać to pod uwagę i zawsze rozważyć czy nie naruszamy praw innych osób.
Poprawna odpowiedź: Odpowiedzialność

Poza tymi wartościami, na których oparte są prawa człowieka, istnieją także inne zasady, które wszystkie kraje są zobowiązane przestrzegać.

Zasada nr 1: Powszechność

Prawa człowieka są powszechnel i niezbywalne. Wszyscy ludzie na całym świecie są objęci prawami człowieka bez żadnych limitów. Ta zasada jest zakorzeniona w Artykule 1 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, która mówi że “Wszystkie istoty ludzkie rodzą się wolne i równe w godności i prawach.” (Źródło strona Funduszu Ludnościowego Narodów Zjednoczonych)

Zasada nr 2: Niepodzielność

Prawa człowieka są niepodzielne. Niezależnie czy dotyczą obywatelskich, kulturalnych, ekonomicznych, politycznych czy społecznych kwestii, prawa człowieka są nieodłączną częścią każdej istoty ludzkiej. W związku z czym wszyscy ludzie mają taki sam status i nie istnieje hierarchia, wszyscy są równi. Zanegowanie jednego z praw niezmiennie utrudnia korzystanie z innych praw. Zatem prawo każdego do odpowiedniego standardu życia nie może być realizowane kosztem innych praw, takich jak prawo do zdrowia lub edukacji. (Źródło strona Funduszu Ludnościowego Narodów Zjednoczonych)

Zasada nr 3: Współzależność i niezbywalność

Prawa człowieka są niezależne i wzajemnie powiązane. Każde z nich ma udział w realizacji godności ludzkiej danej osoby przez satysfakcję z jej rozwojowych, fizycznych, psychologicznych i duchowych potrzeb . Wypełnienie jednego z nich często zależy, w całości lub częściowo, od wypełnienia innych. Na przykład wypełnienie prawa do zdorwia może zależeć, w niektórych przypadkach, od wypełnienia prawa do rozwoju, do edukacji i do informacji. (Źródło strona Funduszu Ludnościowego Narodów Zjednoczonych)

Pytania do przemyślenia

  • Co znaczy dla Ciebie ludzka godność?
  • Czy zgadzasz się z niezbywalnością praw człowieka?